ZWYCZAJE I TRADYCJE WIELKANOCNE


ZWYCZAJE

Dlaczego Wielkanoc to święto ruchome? Które kraje je obchodzą? Co na stół? Co do koszyka? – z nami znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania!


Wielkimi krokami zbliżają się Święta Wielkiej Nocy. W domach na całym świecie rozpoczyna się okres przygotowań. Wielkie sprzątanie i gotowanie to już chyba synonim świąt wielkanocnych – a na pewno tych polskich. Jakie są najpopularniejsze tradycje i zwyczaje świąteczne i dlaczego w ogóle te Święta obchodzimy? Zapraszamy do naszego tekstu, który rozwieje wszelkie wątpliwości!


Zacznijmy od początku – kawałek historii… Wielkanoc to święto ruchome, co oznacza, że co roku wypada innego dnia. Dlaczego? W dużym skrócie, tradycyjnie Wielkanoc zawsze była obchodzona w niedzielę po pierwszej pełni księżyca. Święto to poprzedzała też zawsze żydowska Pascha. Tak zostało do dzisiaj. Stąd też Wielkanoc np. w 2018 roku wypadała 1 kwietnia, w tym roku wypada 9 kwietnia, a za rok będziemy ją obchodzili 31 marca. Prawosławna Wielkanoc również jest ruchoma i najczęściej przypada na kolejną niedzielę po Wielkiej Nocy katolickiej. W tym roku jest to 16 kwietnia. Ale tak właściwie – co to jest Wielkanoc? Trzeba bezwzględnie pamiętać, że Wielkanoc to nie pamiątka śmierci Chrystusa, tylko pamiątka zmartwychwstania – pokonania śmierci.


Wielkanoc obchodzona jest niemal na całym świecie. Oczywiście najhuczniej w tych krajach, w których przeważają katolicy. Jakie są najpopularniejsze wielkanocne tradycje? Co powinno się znaleźć na stole, a co włożyć do koszyka?




Obowiązkowym elementem zarówno na stole, jak i w koszyku są jajka. Jaja to symbol początku życia – odrodzenia. W Polsce najczęściej można spotkać je w formie tradycyjnej, ugotowanej na twardo, ale również z majonezem i szczypiorkiem czy też w formie faszerowanej, np. grzybami. Niezastąpiona będzie także dobra wędzona kiełbasa oraz inne, ulubione wędliny. Pamiętajmy, że święta mają dać nam możliwość wspólnego spędzenia czasu na stole. Niech będzie więc przede wszystkim smacznie! Typowo polskie, tradycyjne danie wielkanocne to żurek lub barszcz biały podawany z jajkiem i kiełbasą. Coraz rzadziej spotykany, aczkolwiek równie tradycyjny i polski jest drób – gęsi, indyki, kaczki, kurczaki. Najczęściej podawane są w formie faszerowanej, jak np. słynna kaczka z jabłkami. Kolejnym obowiązkowym elementem świątecznego stołu są przystawki. Niemal w każdym domu przygotowuje się sałatki jarzynowe. Na stołach królują też galaretki drobiowe, pasztety, śledzie w przeróżnych odsłonach, twarożki oraz ryby.


Na deser koniecznie trzeba upiec jakieś ciasto. Tradycyjnymi polskim słodkościami są babki drożdżowe i piaskowe lub mazurki. Kto nie próbował – koniecznie musi nadrobić!


A co z tymi tradycjami i zwyczajami? Najpopularniejsze z nich to oczywiście święcenie palm podczas Niedzieli Palmowej – na tydzień przed niedzielą wielkanocną. Poświęconą palmą niegdyś okładano domowników i zwierzęta, aby uchronić się przed chorobami. Zrobiony z niej krzyżyk wkładano w zaoraną ziemię, co miało chronić przed gradobiciem oraz wkładano pod strzechy w domach – aby chroniła przed piorunami. Kolejną najpopularniejszą tradycją jest święcenie pokarmów. Dzisiaj jest to najczęściej symboliczne poświęcenie małej ilości jedzenia w wiklinowym koszyczku. Niegdyś święcono WSZYSTKO, co miało być spożyte w trakcie wielkanocnego śniadania. Nie sposób zapomnieć o słynnym malowaniu jajek, czyli tzw. pisankach. W Polsce mamy jeszcze oczywiście uwielbiany przede wszystkim przez dzieci - Śmigus Dyngus. Jest to tak naprawdę połączenie dwóch zwyczajów i wywodzi się jeszcze z czasów pogańskich. Śmigus polegał na oblewaniu się zimną wodą, co symbolizowało oczyszczenie po zimie. Dyngus to natomiast forma wykupienia się od oblewania - w zamian ze podarowanie pisanki lub smakołyku ze świątecznego stołu, można było ochronić się przed zmoknięciem.

Ile krajów na świecie, tyle różnych zwyczajów. Ze Stanów przyszła moda na rozkładanie w ogrodzie małych czekoladowych jajeczek. Dzieci szukają ich, świetnie się przy tym bawiąc. Z kolei np. w Hiszpanii święta Wielkiej Nocy obchodzi się w zadumie. W wielu miastach organizowane są inscenizacje drogi krzyżowej, na które przychodzi wiele osób.


Na koniec, mamy dla Was krótkie życzenia. Z okazji Świąt Wielkiej Nocy pragniemy życzyć Wam i Waszym najbliższym, dużo zdrowia i pogody ducha, zatrzymania się w codziennym pędzie, otwarcia na świat i bliskich oraz wspólnego, spokojnego celebrowania Święta Zmartwychwstania Pańskiego.